Kwaliteit niet meten, maar beoordelen

Kwaliteit kun je niet meten, maar wel zien, als je het vak kent. Bovendien, de gemiddelde kwaliteitsscore is niet interessant. Het gaat om die paar procent slechte dienstverleners. Dat is wat mensen irriteert. Daar vallen de brokken. Die wil je opsporen. Daar wat aan doen is ook nog makkelijker dan een ‘integrale kwaliteitsslag’. Kwaliteitssystemen, privacy waarborgen, vinkjes zetten en analyse kosten bakken met geld. Weggegooid geld. Handiger is met globale cijfers de 5% beroerdste opsporen. Dat heet screening. Dat is goedkoop. Denk aan screening op standaardgegevens als wachttijden, complicaties, veel klachten of hoge kosten. Met screening mis je een paar zwakke dienstverleners. Accepteer dat. Aan de ander kant

Kwaliteit niet meten, maar beoordelen Read More »

Discrimineren is normaal

Niemand zegt dat hij discrimineert. Ik wel. Ik maak onderscheid tussen mensen. Ik zou niet weten hoe ik zonder kan. Daar zit ervaring achter, verhalen van anderen, cijfers en mijn vooroordelen. Komt kwaadaardig discrimineren veel voor? Niet dat ik weet. Een beetje onterecht discrimineren gebeurt heus wel, het onderscheid maken, zonder persoonlijk te worden. Je zit er wel eens naast. Erg is dat niet. Je mag een mening hebben, vooroordelen zelfs, over mensen. Discrimineren heet ook wel “Profileren”. Dit is nodig in veel beroepen. Anders kunnen de autohandelaar, de dokter en de politieagent hun werk niet doen. Profileren is professioneel kansen schatten. Meer is het niet. Als ik mijn telefoontje even uitleen aan iemand die zijn moeder wil bellen, dan profileer ik natuurlijk ook. Een Roma-achtige jongedame

Discrimineren is normaal Read More »

Drang en geduld

De drijfveren van een draufgänger, ze drijven langzaam weg. Het is geen droevig ’thoeftnietmeer’, noch een opgelucht ‘eindelijk’. Het is verbaasd in de spiegel kijken. Er is geen dringende drukte meer. Zou ik op de andere extreem gaan lijken? Op mensen die altijd al meedrijven op hun leven, desnoods op andermans vlotje? Mensen die nooit uitdagingen begretigen? Of op mensen die altijd al in balans zijn geweest, de bofkonten? Nou ja, ik ben de laatste 55 jaar een gedreven mens geweest. Maar die drive druppelt langzaam weg. Draagkracht is zelden een probleem geweest. Daarom vond iedereen dat ik hard werkte. Ik niet. Zeker, uitputting ken ik, zoals de laatste keer toen ik 24 uur geslapen heb, op de Intensive Care, met onschuldige borstpijn. Ook weer opgelost. Die drijfveren hadden te maken met wat je doet, dat ook goed doen, steeds beter eigenlijk. Eerst zelf, daarna het anderen uitleggen hoe dat moet. Draufgängers heb je in elk vak, in elk leven. Meubelmakerij, zorgen of belastingexpertise is het voor anderen. Voor mij was dat alles willen snappen, dokteren, les geven, schrijven en gemeenteraadswerk. Dat die drang wegdrijft komt niet door gepensioneerd zijn. Het is omgekeerd. Het komt ook niet

Drang en geduld Read More »

Stop met specialiseren

Specialisatie, het is erg hip. Huisartsen en specialisten, iedereen doet er driftig aan mee, omdat het zo leuk is iets goed te kunnen. Verzekeraars doen het ook, maar zij noemen het ‘kwaliteit’. Leuk of kwaliteit, het gaat een keertje mis met dat gespecialiseer. De hele dag ontzettend knap kunstknieën plaatsen haalt het dokteren uit het vak. Aan zo’n orthopedisch chirurg heb je in de dienst niet veel als je een mank kind verwijst. En wat moet je met een ontregelde diabeet als de Hodgkin-internist achterwacht heeft? Huisartsen zijn eveneens dit pad ingeslagen. Het aanvankelijke enthousiasme van huisartsen met een bijzondere vaardigheid is doodgeknuffeld door de NHG bureaucraten. Een vierjarige opleiding is er van gemaakt, kaderartsen heten zij; beleidsdokters dus. Dokteren in hun hobby wordt niet aangemoedigd. Ze implementeren beleid, geven bijscholing en schrijven nieuwe protocollen. Notulen en powerpoints, meer is het niet.
Laten we maar aannemen dat

Stop met specialiseren Read More »

Elites zijn goed

U wilt gelijke kansen voor iedereen, want ieder talent, iedere inzet moet gelijke mogelijkheden hebben om toe te treden tot de elite. Gelijke kansen om ongelijk te worden. Deze paradox ontstond eind 18e eeuw, bij De Verlichting. Toen werd het gelijkheidsideaal omarmd. Pas toen ontstond er een eliteprobleem. Een elite was niet meer vanzelfsprekend. De Franse Revolutie daarna was direct een bloedige strijd tussen elites, namelijk de adel, de clerus en de revolutionaire populisten van toen. Waarom liep dat uit de hand? Ik denk omdat de elite samenviel met machthebbers. Dat leidt tot rampen. Laten we elitevorming daarom beperken tot de elite met gezag. Binnen mijn vorige vak, de huisartsgeneeskunde, is er een gezagselite, zo’n honderd op de 10.000 huisartsen. Ze werken bij de beroepsorganisatie, universiteiten en redacties. Deze intellectuele leiders hebben hun positie verworven, niet gekregen. Ik behoorde een tijdje tot die elite, met verve, en met trots, om de vakuitoefening te verbeteren. Elk vak heeft zijn elite, de politiek ook. ‘Leiders’ heten ze daar. Die leiders overtuigen medepolitici in achterkamertjes van hun standpunten. Daarna moeten ze dit in het openbaar

Elites zijn goed Read More »

Euthanasie bij dementie

Euthanasie bij dementie kan, maar is precisiewerk. Het gaat om het goede moment, goede documentatie en om regie, van patiënt en dokter. Er is meer dan zorgvuldigheidseisen. Er is ook goed dokteren. Het ziet er naar uit dat men in de casus beschreven in Medisch Contact van 19 januari het goede moment heeft laten passeren en onvoldoende de regie heeft genomen. De patiënt was duidelijk in haar jarenlang goed gedocumenteerde wens die geleidelijk aan verschoof van ‘Als dit, dan…’ naar ‘Ik wil nu’. Wanneer dit precies omkiepte is niet duidelijk. Maar daar kan de dokter naar vragen. Dat is vermoedelijk niet gedaan door

Euthanasie bij dementie Read More »

Kiezers zijn niet de baas

Kiezers zijn niet de baas. Kiezers kiezen welke volksvertegenwoordigers de bazen voor de komende vier jaar kiezen. Kiezers kiezen dus een vierjarige elite die het voor het zeggen heeft. Die elite kiest haar eigen boven-elite, de bestuurders. Dat kan moeilijk anders met 200.000 inwoners. Maar het schept wel verwarring, verkeerde verwachtingen eigenlijk over wie het voor het zeggen moet hebben in onze democratie. Op die verwachting, op die illusie, is een politieke stroming gebaseerd. De politieke maatjes SP en PVV zijn hierin consequent. Elite is fout. Kiezers hebben altijd gelijk, vinden zij. Dat ze respectievelijk maar 10% en 25% van geheel verschillende kiezers vertegenwoordigen is voor hen een detail. Bovendien hebben ze de wonderlijke gave de opvatting van hun kiezers te kennen als ze twee marktkooplui en de buurman gesproken hebben. Deze anti-elitaire opvatting botst met het volksvertegenwoordigen met vierjarig mandaat, zonder last of ruggespraak. Ik behoor dus tot een elite en ben daar trots op. Kiezers krijgen van mij hun vet als ik het niet met ze eens ben. “Je zeurt, want …” mail ik dan aan iemand die klaagde over overlast van een sloopbezigheid. Dat nam hij me overigens niet kwalijk. Ieder zijn mening, vonden we beide. Of ik mail “Dank je voor je verhaal. Ik duik er in”. Ik beslis zelf wat ik doe, niet mijn kiezers. Ik ben gekozen voor mijn gelijk, niet voor andermans gelijk. In mijn kroegje zeg ik ‘Wees blij dat

Kiezers zijn niet de baas Read More »

Menswerking en marktwerking

Marktwerking bij menselijk gedrag is een bekend thema. Economen snappen er niet zo veel van en schrijven daarom boeken vol. Politici hebben wel diep inzicht in de materie en roepen dat het fantastisch is, of vreselijk. Vermarkten van mensen zelf is verboden sinds het afschaffen van de slavernij in 1814, door koning Willem I. Vermensen van de markt is wat ons rest. Het is zelfs een oud gebruik. Fooien geven bijvoorbeeld gaat tegen de marktprincipes in. Je wilt je waardering laten merken en betaalt meer dan hoeft. Bovendien rond je €1,90 voor koffie af naar € 2. Foetsie is de verleiding van het sluwe prijsje. Ik ken een lokale bestuurder die bij aankoop van een auto fluisterend ‘een zacht prijsje voor de wethouder’ kreeg aangeboden. Hij heeft ogenblikkelijk € 100 meer betaald dan de vraagprijs, voor een hoger ethisch belang. De wereld van de autoverkoper stortte in elkaar. Zelf heb ik ooit direct mijn pinpas getrokken toen een IPad € 500 bleek te kosten. De man was van slag. 

Menswerking en marktwerking Read More »

Ernstige capaciteitsproblemen Jeugdzorg

Tientallen procenten bezuinigen op de Jeugdzorg lukt niet zonder oorlog. Het probleem is zo’n 30 jaar oud, in de hele zorg trouwens. Wat niet werkt is jaarbudgetten zonder harde voorwaarden. Dat bleek wel toen de psychiatrische praktijk Max Ernst zich zo nogal onmaatschappelijk gedroeg door in mei 2015 zijn deuren te sluiten. Collega Bosman deed datzelfde in september 2016. Want hun jaarbudget was op. Dat lieten ze merken in de krant, doelbewust. Wat ook niet werkt is sturen op de inhoud, de ene diagnose of verrichting wel vergoeden en de andere niet (volwassen GGZ, ziekenhuiszorg, tandartsen, GZ-psychologen). Wat wel werkt is nogal radicaal namelijk

Ernstige capaciteitsproblemen Jeugdzorg Read More »

Ruzie in college

Zo’n vreemde begrotingsbespreking heb ik in 14 jaar niet meegemaakt,  nu de spaarpotten van de gemeente leeg raken. De hele raad is aan het schrappen in de begroting, veel meer dan de wethouder van Financiën. Normaal gesproken is dat andersom. Normaal gesproken krijgt het college van burgemeester en wethouders de schuld van alle schulden en willen raadsleden geld uitgeven. Nu niet. Elke fractie van coalitie tot oppositie ziet wel ergens luxe uitgaven. Weg er mee, stop het in de spaarpotten, zo luiden vele moties en amendementen. Al die voorstellen worden door het college afgeraden. Hoe durven ze, bij een bankschuld van 700 miljoen! Blijkbaar willen de wethouders onderling geen ruzie. Ze gunnen elkaar

Ruzie in college Read More »