Het wordt me nogal eens gevraagd, zou het de overgang wezen? Bij eigenlijk alles wat vervelend is tussen de 45 en de 55 jaar, over de huid, de pijn overal, het gewicht, het slapeloze, de opvliegers en de menstruatie die zo raar is maar jammer genoeg niet stopt. Die pijntjes, overal doet het zeer. Te gering om over te klagen, maar als je er naar vraagt dan kijken ze je opgelucht aan. Het is dus normaal, die zere knokkels en die kniepijn bij het opstaan. Ja, het is normaal.
…
Je weet maar nooit, zo denken mensen. Dat onderzoek kan wel goed wezen, maar misschien ben ik wel een uitzondering op de regel. Of ik heb een zeldzame ziekte waar iedereen overheen kijkt. Dokters denken net zo. Daarom spreken dokters zo graag controles af. De tijd zal het leren. Want wat nu gewoon is kan morgen iets uitzonderlijks blijken. Ze zien veel uitzonderingen op de regel. Die blijven hen bij. Ze wisselen hun uitzonderlijke verhalen uit, om van elkaar te leren. Een paar voorbeelden.
…
Het is koud geworden. Daar wordt je verkouden van, zo zegt men. Dat is een beetje raar. Kou zelf is niet besmettelijk. Verkouden worden van andermans verkoudheidsvirussen, dat kan wel. Tenminste, als zo’n verkouden iemand flink niest en proest, alle kanten uit. Vervelend is dat je verkoudheid virussen niet kunt zien. Daar houden mensen niet van, van onzichtbare oorzaken. Daarom verzinnen mensen een oorzaak, kou en tocht bijvoorbeeld.
…
Schurft jeukt, de huid wordt kapot gekrabd. ’s Zomers komen backpackers er mee thuis, omdat ze in wel heel goedkope hotelletjes hebben geslapen, tussen andermans lakens. Schurft is een huidparasiet die zich ingraaft in de opperhuid. Het beestje is zo klein dat je een vergrootglas nodig hebt om het gegraven gangetje te zien. Haar naam is fraai, Sarcoptes Scabiëi, maar ze leidt een eenvoudig leven, al duizenden jaren. Ze leeft van mensen.
…
U vraagt ons wel eens ‘Waar komt mijn borstpijn vandaan?’. U vraagt dit zakelijk, zonder angst of ongerustheid. U snapt ook wel dat niet elke borstpijn door het hart komt, maar je weet maar nooit. U wilt weten wat dit is. Dat lukt niet altijd. Wel kunnen we een hartprobleem uitsluiten. We zeggen dan opgewekt ‘Gelukkig, het is niet van het hart’. We hopen dat u daar ook blij mee bent, want eigenlijk was het uw vraag helemaal niet.
…
De huisarts moet het beter doen, met depressies, zo meldde een depressie-expert in de Volkskrant. Dat ken ik. Dat lees ik bij ieder onderwerp. De huisarts moet het beter doen bij elk gezondheidsprobleem, als je experts in dat gezondheidsprobleem hoort. Dat is logisch. Daarom zijn het experts. Maar moet je dat een huisarts kwalijk nemen? Is het erg als de generalist, de huisarts dus, niet even goed is als een onderwerp-expert? Kan een generalist het net zo goed doen als de expert? Er zijn honderd belangrijke onderwerpen in mijn vak, met honderd experts die het beter weten. Maar geen enkele expert beheerst al die honderd onderwerpen op voldoende niveau. De huisarts wel.
…
De één leest voor zijn genoegen een roman, de ander kijkt graag een film. Ik lees graag boeken over epidemieën. Net als in romans en films gaat het in goede boeken ook over nu. In 1340 kwam de pest aan in Europa, bij de Zwarte zee, op de huisratten die meekwamen met de Mongolen. Zeeschepen namen ongemerkt de ratten en de pest met zich mee, naar het hongerende Europa. Want vanaf 1315 was daar hongersnood. Het weer was omgeslagen en bleef eeuwen beroerd.
…
Erasmus is de grondlegger van het polderen. Rond 1500 betoogde hij dat meningsverschillen heftig uitgevochten moesten worden, met de pen en met de tong, maar nooit met het zwaard, nooit met het gelijk aan je kant. Oorlog vond hij belachelijk, bijbelvoorschriften geestelijke luiheid. Het ging om het scherpen van ideeën door woordenstrijd, net zo lang tot het minst beroerde compromis gevonden was. Hoe meer afwijkende meningen, hoe beter dat werkte. Dit paste bij de pragmatische tolerantie van de handelaren in de Lage Landen. Zaken doe je met iedereen. Dat was beter voor de verdiensten. Oorlog vonden ze een nogal begrotelijk methode om je gelijk te krijgen.
…