Nico van Duijn

Mels, geboren 17 mei 2017

Brieven aan baby's /

Lieve Mels

Ik ben sinds je geboorte bezig geweest een leukige brief aan je te schrijven. Maar dat lukte niet. Nu snap ik het. Je bent namelijk normaal. Er valt niets hilarisch over je te vertellen. Dat is hoogst ongebruikelijk. Normaal is zeldzaam. Tot nu toe was ik de enige normale mens op aarde. Nu zijn we met zijn tweeën. Dat schept een band. Ik ga je een beetje helpen, zoals opa’s dat altijd doen. Normale mensen brullen bijvoorbeeld niet als het niet gaat als gewenst. Ze weten dat het wel weer goed komt. Want andere mensen hebben vaak even tijd nodig om je ten dienste te zijn. Jij begrijpt dat en hebt geduld. Normale mensen hebben ook vertrouwen. Geen bijzondere gedachten over net te laat je flesje krijgen, ongemakkelijk liggen, of iets niet zo goed snappen. Geen eisen, geen verwijten. Want het goede komt vanzelf naar je toe. En wat naar je toe komt, dat is goed. Uiteindelijk krijg je heus wel te eten, je wordt omgedraaid of je snapt het uiteindelijk. Zo simpel is het. Daarom hebben normale mensen geen problemen. Ze piekeren ook nooit. Nou ja, …

…

Mels, geboren 17 mei 2017Lees verder »

Mels, geboren 17 mei 2017 Read More »

Longontsteking is verhalen vertellen

Dokteren /

Longontsteking of bronchitis. Wat is beter: gelijk antibiotica of eerst aanzien of dat nodig is? Natuurlijk is er een enkeling die bij eerste contact al zo ziek is dat ze direct naar het ziekenhuis zijn gestuurd (0,4%). Het blijkt bij de rest dat je met direct antibiotica geven slechter af bent: 0,9% uiteindelijk opname of overlijden. Even aanzien, controleren en zo nodig later antibiotica of zelfs helemaal geen antibiotica is het beste: 0,4% uitkomst met narigheid. Geneeskunde is eerst kiezen tussen vlot handelen of niet. Daarna weloverwogen het beloop aanzien als het beeld niet duidelijk is, wat vaak zo is. Het gaat om beslissen tussen alsnog wat doen of niets te doen. En actief controleren natuurlijk, met “Donderdag bellen hoe het gaat, ook als het goed gaat”. Of gewoon huisbezoek bij de zieke. De dokter heeft de regie, ook bij afwachten. Afwachten is actief handelen. Dokters die dit niet goed uitleggen

…

Longontsteking is verhalen vertellenLees verder »

Longontsteking is verhalen vertellen Read More »

Liese, geboren 4 maart 2017

Brieven aan baby's /

Je bent vlot geboren, je hebt een vlot koppie, en je drinkt vlot. Hou dat vlotte maar vast. Even een voorspelling, voor als je groot bent. Ik denk dat je op je overgrootmoeder gaat lijken, hopelijk met de rust van je vader. Zij had nogal doordringend DNA, want zij, oma en je moeder hebben hetzelfde karakter. Jij dus ook. Allereerst zijn het poetsers. Aanrechten moeten schoon, en eigenlijk ook onder de driezitsbank. Verder zijn het enthousiaste zorgers, voor anderen, veel anderen. Heftig allergisch zijn ze voor onrechtvaardigheden en voor sociale lifters. Leergierig zijn ze allemaal. Elke generatie leert sneller dan de vorige. Stel je eens voor dat je op de peuterzaal koekjes gaat uitdelen, zelfgebakken. Dat is je lieve aard, jullie aard dus. Terwijl je netjes de vloer met kruimels schoonveegt snoept er ééntje de hele koektrommel leeg. Je overgrootmoeder 

…

Liese, geboren 4 maart 2017Lees verder »

Liese, geboren 4 maart 2017 Read More »

Kwaliteit niet meten, maar beoordelen

Overige /

Kwaliteit kun je niet meten, maar wel zien, als je het vak kent. Bovendien, de gemiddelde kwaliteitsscore is niet interessant. Het gaat om die paar procent slechte dienstverleners. Dat is wat mensen irriteert. Daar vallen de brokken. Die wil je opsporen. Daar wat aan doen is ook nog makkelijker dan een ‘integrale kwaliteitsslag’. Kwaliteitssystemen, privacy waarborgen, vinkjes zetten en analyse kosten bakken met geld. Weggegooid geld. Handiger is met globale cijfers de 5% beroerdste opsporen. Dat heet screening. Dat is goedkoop. Denk aan screening op standaardgegevens als wachttijden, complicaties, veel klachten of hoge kosten. Met screening mis je een paar zwakke dienstverleners. Accepteer dat. Aan de ander kant

…

Kwaliteit niet meten, maar beoordelenLees verder »

Kwaliteit niet meten, maar beoordelen Read More »

Discrimineren is normaal

Overige /

Niemand zegt dat hij discrimineert. Ik wel. Ik maak onderscheid tussen mensen. Ik zou niet weten hoe ik zonder kan. Daar zit ervaring achter, verhalen van anderen, cijfers en mijn vooroordelen. Komt kwaadaardig discrimineren veel voor? Niet dat ik weet. Een beetje onterecht discrimineren gebeurt heus wel, het onderscheid maken, zonder persoonlijk te worden. Je zit er wel eens naast. Erg is dat niet. Je mag een mening hebben, vooroordelen zelfs, over mensen. Discrimineren heet ook wel “Profileren”. Dit is nodig in veel beroepen. Anders kunnen de autohandelaar, de dokter en de politieagent hun werk niet doen. Profileren is professioneel kansen schatten. Meer is het niet. Als ik mijn telefoontje even uitleen aan iemand die zijn moeder wil bellen, dan profileer ik natuurlijk ook. Een Roma-achtige jongedame

…

Discrimineren is normaalLees verder »

Discrimineren is normaal Read More »

Drang en geduld

Overige /

De drijfveren van een draufgänger, ze drijven langzaam weg. Het is geen droevig ’thoeftnietmeer’, noch een opgelucht ‘eindelijk’. Het is verbaasd in de spiegel kijken. Er is geen dringende drukte meer. Zou ik op de andere extreem gaan lijken? Op mensen die altijd al meedrijven op hun leven, desnoods op andermans vlotje? Mensen die nooit uitdagingen begretigen? Of op mensen die altijd al in balans zijn geweest, de bofkonten? Nou ja, ik ben de laatste 55 jaar een gedreven mens geweest. Maar die drive druppelt langzaam weg. Draagkracht is zelden een probleem geweest. Daarom vond iedereen dat ik hard werkte. Ik niet. Zeker, uitputting ken ik, zoals de laatste keer toen ik 24 uur geslapen heb, op de Intensive Care, met onschuldige borstpijn. Ook weer opgelost. Die drijfveren hadden te maken met wat je doet, dat ook goed doen, steeds beter eigenlijk. Eerst zelf, daarna het anderen uitleggen hoe dat moet. Draufgängers heb je in elk vak, in elk leven. Meubelmakerij, zorgen of belastingexpertise is het voor anderen. Voor mij was dat alles willen snappen, dokteren, les geven, schrijven en gemeenteraadswerk. Dat die drang wegdrijft komt niet door gepensioneerd zijn. Het is omgekeerd. Het komt ook niet

…

Drang en geduldLees verder »

Drang en geduld Read More »

Stop met specialiseren

Dokteren /

Specialisatie, het is erg hip. Huisartsen en specialisten, iedereen doet er driftig aan mee, omdat het zo leuk is iets goed te kunnen. Verzekeraars doen het ook, maar zij noemen het ‘kwaliteit’. Leuk of kwaliteit, het gaat een keertje mis met dat gespecialiseer. De hele dag ontzettend knap kunstknieën plaatsen haalt het dokteren uit het vak. Aan zo’n orthopedisch chirurg heb je in de dienst niet veel als je een mank kind verwijst. En wat moet je met een ontregelde diabeet als de Hodgkin-internist achterwacht heeft? Huisartsen zijn eveneens dit pad ingeslagen. Het aanvankelijke enthousiasme van huisartsen met een bijzondere vaardigheid is doodgeknuffeld door de NHG bureaucraten. Een vierjarige opleiding is er van gemaakt, kaderartsen heten zij; beleidsdokters dus. Dokteren in hun hobby wordt niet aangemoedigd. Ze implementeren beleid, geven bijscholing en schrijven nieuwe protocollen. Notulen en powerpoints, meer is het niet.
Laten we maar aannemen dat

…

Stop met specialiserenLees verder »

Stop met specialiseren Read More »

Elites zijn goed

Politiek /

U wilt gelijke kansen voor iedereen, want ieder talent, iedere inzet moet gelijke mogelijkheden hebben om toe te treden tot de elite. Gelijke kansen om ongelijk te worden. Deze paradox ontstond eind 18e eeuw, bij De Verlichting. Toen werd het gelijkheidsideaal omarmd. Pas toen ontstond er een eliteprobleem. Een elite was niet meer vanzelfsprekend. De Franse Revolutie daarna was direct een bloedige strijd tussen elites, namelijk de adel, de clerus en de revolutionaire populisten van toen. Waarom liep dat uit de hand? Ik denk omdat de elite samenviel met machthebbers. Dat leidt tot rampen. Laten we elitevorming daarom beperken tot de elite met gezag. Binnen mijn vorige vak, de huisartsgeneeskunde, is er een gezagselite, zo’n honderd op de 10.000 huisartsen. Ze werken bij de beroepsorganisatie, universiteiten en redacties. Deze intellectuele leiders hebben hun positie verworven, niet gekregen. Ik behoorde een tijdje tot die elite, met verve, en met trots, om de vakuitoefening te verbeteren. Elk vak heeft zijn elite, de politiek ook. ‘Leiders’ heten ze daar. Die leiders overtuigen medepolitici in achterkamertjes van hun standpunten. Daarna moeten ze dit in het openbaar

…

Elites zijn goedLees verder »

Elites zijn goed Read More »

Euthanasie bij dementie

Dokteren /

Euthanasie bij dementie kan, maar is precisiewerk. Het gaat om het goede moment, goede documentatie en om regie, van patiënt en dokter. Er is meer dan zorgvuldigheidseisen. Er is ook goed dokteren. Het ziet er naar uit dat men in de casus beschreven in Medisch Contact van 19 januari het goede moment heeft laten passeren en onvoldoende de regie heeft genomen. De patiënt was duidelijk in haar jarenlang goed gedocumenteerde wens die geleidelijk aan verschoof van ‘Als dit, dan…’ naar ‘Ik wil nu’. Wanneer dit precies omkiepte is niet duidelijk. Maar daar kan de dokter naar vragen. Dat is vermoedelijk niet gedaan door

…

Euthanasie bij dementieLees verder »

Euthanasie bij dementie Read More »

Kiezers zijn niet de baas

Politiek /

Kiezers zijn niet de baas. Kiezers kiezen welke volksvertegenwoordigers de bazen voor de komende vier jaar kiezen. Kiezers kiezen dus een vierjarige elite die het voor het zeggen heeft. Die elite kiest haar eigen boven-elite, de bestuurders. Dat kan moeilijk anders met 200.000 inwoners. Maar het schept wel verwarring, verkeerde verwachtingen eigenlijk over wie het voor het zeggen moet hebben in onze democratie. Op die verwachting, op die illusie, is een politieke stroming gebaseerd. De politieke maatjes SP en PVV zijn hierin consequent. Elite is fout. Kiezers hebben altijd gelijk, vinden zij. Dat ze respectievelijk maar 10% en 25% van geheel verschillende kiezers vertegenwoordigen is voor hen een detail. Bovendien hebben ze de wonderlijke gave de opvatting van hun kiezers te kennen als ze twee marktkooplui en de buurman gesproken hebben. Deze anti-elitaire opvatting botst met het volksvertegenwoordigen met vierjarig mandaat, zonder last of ruggespraak. Ik behoor dus tot een elite en ben daar trots op. Kiezers krijgen van mij hun vet als ik het niet met ze eens ben. “Je zeurt, want …” mail ik dan aan iemand die klaagde over overlast van een sloopbezigheid. Dat nam hij me overigens niet kwalijk. Ieder zijn mening, vonden we beide. Of ik mail “Dank je voor je verhaal. Ik duik er in”. Ik beslis zelf wat ik doe, niet mijn kiezers. Ik ben gekozen voor mijn gelijk, niet voor andermans gelijk. In mijn kroegje zeg ik ‘Wees blij dat

…

Kiezers zijn niet de baasLees verder »

Kiezers zijn niet de baas Read More »