Chronisch betekent dat een gezondheidsprobleem lang duurt. De een noemt een ziekte chronisch na 6 maanden, de ander pas na een jaar. Met chronisch wordt ook wel bedoeld dat het levenslang duurt. Chronisch heeft dus tenminste twee betekenissen, ‘Het duurt al lang’ of ‘Het zal nog wel even duren’.
Er is nog een soort chronisch, namelijk het snel chronisch worden. Bij snel chronisch worden van pijn ontstaat een soort pijn die sterk lijkt op chronische pijn die al jaren duurt. Neem een tennisarm, een peesontsteking bij de elleboog. Normaal gesproken gaat dit over, of vanzelf, of met fysiotherapie, na weken of maanden, meestal. Maar soms zie je een snelle uitbreiding van de pijn. De tennisarmpijn wordt armpijn en schouderpijn. De arm is niet meer te gebruiken, het duurt maanden en wordt erger. Pijnsignalen gieren zinloos door ruggemerg en hersenen, zelfs als de arm niet gebruikt wordt. De pijnsoftware heeft een bug. Hebt u wel eens rondzingend geluid gehoord als de microfoon vlak bij de luidspreker staat? Rondzingen is een snoeihard geluid zonder dat er in de microfoon gesproken wordt. Gechronificeerde pijn is net zoiets, pijn die weinig meer te maken heeft met de oorspronkelijke blessure.
We beginnen deze vreemde chronische pijn een beetje te begrijpen, in theorie tenminste. Maar praktisch kunnen we er nog niet zo veel. “Pijn zonder oorzaak” zeggen we dan, “U hoeft niet meer terug te komen, want we kunnen u niet helpen”. Misschien moeten we wel zeggen “We begrijpen het niet, de oorzaak kennen we niet. Daarom gaan we maar wat proberen; om te voorkomen dat het nog chronischer wordt, erger bedoel ik”. Chronisch heeft dus vier betekenissen: ‘het duurt al lang’, ‘het zal nog lang duren’, ‘het wordt snel erg’ en ‘het wordt nog erger’. Geen wonder dat er chronisch misverstanden ontstaan. Hé, een vijfde betekenis.