Ziektes, ook de ernstige, presenteren zich in het begin nogal vaag. Je herkent ze niet.
Het helpt daarom niet om bij elke onduidelijke klacht in het wilde weg uitgebreid onderzoek te doen. Je ziet bijvoorbeeld de tumor nog niet op de foto. Je weet zelfs niet waar je zoeken moet, want de klachten geven geen houvast.
Elders is het mode een total body scan te laten doen,
zomaar, voor de zekerheid, zonder klachten. Pas wel op, want misschien is er een onduidelijk vlekje te zien waarvan niemand durft te zweren dat het géén tumor is. Meer detail geeft dan minder zekerheid.
Net als die mevrouw met chronische hoofdpijn. Ze drong aan op een scan en die kreeg ze. Nu weet ze dat ze een hersentumor heeft. Maar deze hersentumor geeft geen hoofdpijn. De tumor groeit nauwelijks, geeft geen andere klachten en moet vooral niet geopereerd worden op straffe van grote schade aan haar brein.
Er is wel eens uitgeprobeerd of het zin had iedereen regelmatig na te kijken op een longtumor, net zoals we nu doen voor borstkanker. Zonder klachten wordt dan bij iedereen boven de 50 jaar een foto gemaakt. Screening heet dat. Bij borstkanker geeft dit een betere kans bij behandeling. Bij longkanker niet. Je leeft niet langer bij vroege opsporing van de longtumor, gemiddeld dan. Je weet alleen langer dat je kanker hebt.
Maar het kan nog erger. Te vroeg diagnostiek doen met negatief resultaat leidt tot valse geruststelling. Dan denkt u dus dat uw nieuwe klachten onschuldig zijn, want het onderzoek was toch goed? Mis. Die foto is te vroeg genomen. Te vroeg zijn heeft tot te laat komen geleid.
Te precieze, te veel, te late en te vroege diagnostiek, het is niet gauw goed. Diagnostiek lijkt dus op behandeling: op tijd, in de goede dosering.