Boete op ongezond leven

Meer zorgpremie betalen als je ongezond leeft. Dit vindt een flink deel van de Nederlandse dokters, zo bleek bij een enquête. Mensen die teveel eten, drinken, dik zijn, roken en stil zitten, die moeten gestraft worden, volgens die dokters. Gezonden willen ongezonden straffen. Vermoedelijk vinden die strenge gezonden het slecht als mensen ongezond leven. Dat snap ik nog. Maar eigenlijk vinden ze dat ongezonden slechte mensen zijn die zich misdragen. Dat vind ik een verkeerde opvatting. Oorzaken van ziektes zoeken we uit om de ziektes te behandelen, niet om zieke mensen te veroordelen. We leven niet in de middeleeuwen.

Ten tweede denken gezonde mensen dat óngezonde mensen vanzelf gezond worden als je ze streng aanpakt, met een hoge ziektekostenpremie.  Ook dat is een middeleeuws standpunt: denken dat straffen helpt en het dan gelijk invoeren. Moderne geneeskunde werkt anders. Medische ingrepen moeten een bewezen effect hebben voor je ze mag toepassen. Geloven dat iets helpt is geen goede geneeskunde. Net zo moet het effect van premieverhoging op leefstijl eerst bewezen worden, met wetenschappelijk onderzoek. Zolang die studies er niet zijn, zolang krijgen rokende, chips knabbelende, alcoholisten alle medische zorg die er is. Ze krijgen een uitkering, een huis en geen premieverhoging. De dikkerd van 170 kg krijgt een extra vering in zijn scootmobiel, zonder bijbetalen. De roker wiens benen worden afgezet wegens aderverkalking krijgt kunstbenen en een traplift. Geneeskunde is doen wat effectief helpt bij ziekte en gebrek. We kijken niet naar inkomen, ras of geslacht. We kijken niet naar de oorzaak. We bekijken doeltreffendheid van een behandeling. Als premieverhoging helpt, dan voeren we het gelijk in. Maar voorlopig is dat niet bewezen. Het mag ons irriteren, erg ongezond leven. We mogen mopperen op ze. Maar straffen met een boete, dat mag niet.