Nico van Duijn

Morfine, Rutte & Asscher

Gisteren heb ik een recept voor 20 fentanyl neussprays voorgeschreven. Dat blijkt € 1640 te kosten. De gewone morfine kost € 0,40 per stuk. Fentanyl is een zusje van morfine. De neusspray is bedoeld voor snel effect, voor tussendoor pijn. Het is een eenmalige dosis. “Eenmalige dosis” betekent dat even puffen om te zien of de neusspray het doet, zoals je bij Otrivin neusspray doet, de muggen in de kamer pijnvrij maakt à € 82 en dan is de spray leeg. De patiënt vertelt dan dat  die neusspray niet werkt. Dus verhoog ik de dosis naar € 3280. De muggen zal het een zorg zijn, maar de patiënt heeft nog steeds pijn. Het argument voor deze torenhoge prijs

Morfine, Rutte & Asscher Read More »

Samen pijn

Omgaan met chronische pijn kent vele stijlen, zoals flink doorlopen, het zelf opknappen en niks laten merken. Dat kan neutraal, dat kan demonstratief, om begrip te forceren. Partners van mensen  met chronische pijn reageren daarop heel verschillend. Ook partners verschillen in omgaan met narigheid, in dit geval met de pijn van de ander. Hoe dit uitpakt is onderzocht met opnames van partnergesprekken. Een derde van de pijnpatiënten uit zich neutraal tegenover hun partner. Ze laten niet veel merken hoe zwaar het is, maar doen ook niet stoerder dan ze zijn. De rest heeft zo zijn eigen repertoire, zoals dramatiseren, demonstratief onmachtig zijn, catastrofale overwegingen uiten dat het zo meteen wel erger zal worden, of depressief of angstig klagen tegenover hun partner.

Samen pijn Read More »

Triptan medicijnen als diagnostiek

Wel of geen effect van migrainemedicijnen – de triptanen – om gewone hoofdpijn van migraine te onderscheiden is geen goede aanpak. Een behandeling die aanslaat pleit niet zomaar voor de diagnose. Voor een diagnose is diagnostiek nodig. Hoge koorts die hoog blijft ondanks paracetamol betekent niet dat er geen koorts is. Er is ooit een vergelijkende studie gedaan waarbij bleek dat mensen met spanningshoofdpijn ook kunnen opknappen van een triptan. Ik heb dit nooit in het openbaar durven vertellen, bang als ik was dat half Nederland triptanen ging gebruiken. Want half Nederland heeft gewone hoofdpijn en triptanen zijn pittige en dure medicijnen.

Triptan medicijnen als diagnostiek Read More »

Tumor bij toeval

Als we een toevaltumor vinden, dan noemen we dat gekscherend een incidentaloom. Geruststellingdiagnostiek levert veel incidentalomen op. Zomaar een CT-scan doen bij onverdachte hoofdpijn levert een tumor op bij 0,5% van de mensen. Bij mensen zonder hoofdpijn ook. Dat heeft dus geen zin. Ze vinden altijd wat, zonder verband met de klachten. De meer precieze MRI-scan bij mensen zonder klachten is nog erger. Dan zie je soms allerlei vlekjes die je niet snapt; en wat dan?  Als het al op een hersentumor lijkt, dan zijn dat de categorieën groeit-niet-dus-afblijven, niet-te-behandelen, behandel-pas-bij-klachten, behandel-bij-groei of geen-idee-wat-we-daar-zien. Je weet langer dat je een hersentumor hebt, maar je kunt er niets mee. Je leeft geen dag langer.

Tumor bij toeval Read More »

Radioactieve opvoeding

Bij ongelukken met radioactieve straling kunnen de mensen later kanker krijgen. Dat komt omdat straling het DNA beschadigt en kanker is een ziekte van het DNA, van je aanleg dus. Hoe meer blootstelling aan straling, hoe meer kans op kanker. Straling verziekt je aanleg. De oorzaak van angststoornissen heeft twee kanten: aanleg en aangeleerd angstgedrag. We denken dat de gevoeligheid voor het ontwikkelen van een angststoornis voor de helft door je DNA bepaald wordt. Met zo’n aanleg word je geboren en is onveranderbaar, denken we.  De andere helft wordt verklaard door angstgedrag wat je ongemerkt aanleert. Angstgedrag kun je weer afleren, denken we. Echter, het ziet er langzamerhand naar uit dat ook de aanleg voor angststoornis te beïnvloeden is. In ieder geval is de aanleg van een gezond kind te verprutsen door verwaarlozing, emotionele mishandeling en andere vreselijkheden.

Radioactieve opvoeding Read More »

Ouder worden

Hij was 78 jaar en had de pest er in. Sinds twee jaar had hij overal pijntjes, moe, duizelig soms. Flitsende familiegesprekken kon hij niet meer zo goed kunnen volgen. De tuin kreeg hij niet meer in een keer af. Hij had minder belangstelling voor anderen en voelde zich schuldig daarover. Het nieuws werd saaier, de trappen in het winkelcentrum steiler, de mensen spraken steeds zachter. Ziektes konden we wel uitsluiten na wat onderzoek. Ik vertelde dat het hele beeld leek op wat je hoort van 85-jarigen. Ouder worden, wat zou je van die diagnose denken? Altijd gezegend met een gezond lijf en een veerkrachtige geest. En dan vrij snel de neergang. Dat valt tegen. Zijn leeftijdgenoten hadden allang overgewicht, suikerziekte, infarct en kunstheup. Hij niet. Hij was niets gewend eigenlijk.

Ouder worden Read More »

Dorpsdokter

Stadsmensen, huismensen en dorpmensen, het zijn drie soorten mensen. Huismensen wonen in hun huis naar hun zin. Waar het staat, het maakt ze niets uit als ze maar niet ongewild andere mensen tegenkomen. Hun ideaal is een vrijstaand huis, zonder inkijk.  Ze willen zelf bepalen wanneer ze welke mensen spreken.  Hier zijn hele wijken voor gebouwd. Stadsmensen wonen zo graag in de mensendrukte, dat ze een vermogen betalen voor een paar vierkante meter tweehoog, zonder lift. Op straat mopperen ze op schijtende duiven. De natuur is iets voor de vakantie.  Ze willen omringd zijn door onbekende mensen, waar ze naar  kijken. Contact is een interessante optie. Dorpsmensen..

Dorpsdokter Read More »

Ciske, the family CEO

Lieve Ciske,
Je bent net geboren als jongste in een gezin met drie meiden. Dat is een verantwoordelijke positie. Jij wordt de leider van de gezinsorganisatie. Ik zal je uitleggen hoe je de rol als CEO kunt invullen, want anders moet je later teveel zelf doen. Wat CEO betekent, dat weet ik niet meer. Maar het omvat auto met chauffeur, persoonlijk assistent, kleedgeld en vrij eten. De eerste jaren wordt je veel rondgedragen. Je drie zussen zullen er om vechten. Geniet ervan, maar laat dat niet merken. Jij bent de baas. Val soms uit de kinderwagen en kruip naar de stoeprand. Daar even stoppen natuurlijk. Je dwingt ze zo de hele dag voor je te zorgen. Dit heet ‘management by crawling around’. Eet gulzig, met onverwachte periodes van anorexiale kieskeurigheid.

Ciske, the family CEO Read More »

Invalide door scootmobiel

Mensen krijgen een scootmobiel als ze niet goed meer uit de voeten kunnen. Dat is de basis van de wetten voor gehandicapten voorzieningen. Een gebrek moet gecompenseerd worden. Niet goed op straat kunnen lopen: scootmobiel. Niet goed trap kunnen lopen: traplift. Onhandelbaar op de fiets naar de speciale school: leerlingenvervoer met een busje. Pijn in je gewrichten: warm water zwemmen. De lijst diagnoses die daar achter ligt breidt zich langzaam uit. Eerst moest je echte reuma hebben, nu is versleten gewrichten genoeg voor een scootmobiel. Eerst moest je een heuse ziekte hebben, nu is een verstoord pijnsysteem voldoende voor een traplift.

Invalide door scootmobiel Read More »

Begrip en de toverjas

Mensen begrijpen is moeilijk. Ik heb er geen groot talent voor. Maar ik heb het geleerd, omdat het voor een huisarts wel handig is. Met veel oefenen ben ik nu een redelijke mensenbegrijper. Mensen begrijpen is voor mij een toverjas aantrekken. Met die jas aan kan ik van de gekste vragen spannende puzzels maken met meerdere oplossingen. Mensenpuzzels hebben nooit één oplossing, altijd meerdere. Maar als ik gaar ben van een drukke week, dan begrijp ik veel spreekuurbezoekers helemaal niet meer. De jas is zoek. Blijkbaar verdwijnt die als eerste bij moeheid.

Begrip en de toverjas Read More »