Asielzoekers zijn profiteurs – PVV – of asielzoekers zijn oorlogsslachtoffers – de rest van de Almeerse gemeenteraad. Voorlopig zijn dit de twee kampen. De hitte van dit morele gevecht schroeit elk ander standpunt dicht. Toch denk ik dat beide kampen een punt hebben, maar geen oplossing. Ik denk ook dat het om een andere moraal gaat. Ik probeer het maar, dat andere standpunt. We zullen toch verder moeten. De helft van de vluchtelingen zijn Syriërs, die maar ten dele uit het oorlogsgebied komen. 20 % zijn jongemannen uit Eritrea, dat straatarme land waar dienstplicht slavenarbeid betekent. * Die vluchtelingen zouden naar Bulgarije, Algerije of Chili kunnen gaan, maar doen dat niet. Deels zijn het dus gelukszoekers, deels oorlogsslachtoffers. De PVV en de SP hebben beide een beetje gelijk. De PVV doet dat hetzerig.
“Bijna alle vluchtelingen zijn jongemannen en dus testosteronbommen die massaal de dames in Kruidenwijk gaan verkrachten”. Blijkbaar is de PVV niet bezorgd om die honderden autochtone jongeren die op de Grote Markt loslopen. Vreemdelingenhaat dus. Dat is fout en het is een gevaarlijke boodschap. Bovendien is het wel erg makkelijk, de boel opstoken zonder Almeerse oplossingen voor Almeerse problemen. En het is totalitair als je Raad en Parlement een nepraad en een nepparlement noemt als de meerderheid het niet met je eens is. Heeft de SP dan gelijk met hun humanitaire standpunt? Ook niet, want ze zijn niet allemaal sneu. Er zitten ook gelukszoekers tussen waar asiel niet voor bedoeld is. Bedriegers ook met valse papieren, en gestoorden misschien.
Tweede gegeven: het Rijk en andere Europese landen gaan over soort en aantallen van terechte asielzoekers, niet de gemeente Almere. Almere heeft niks te willen. Die asielzoekers komen gewoon. Derde gegeven: die mensen worden over Nederland verdeeld, eerst in asielzoekerscentra, daarna over de 400 Nederlandse gemeenten. Vierde gegeven: Dat kost: Bijstand uitkeringen en gratis rechtshulp; en een fors deel van de schaarse sociale huurwoningen.
We zullen ons deel moeten doen, omdat je Ter Apel en Budel niet kunt laten zitten met die grote aantallen vluchtelingen. Solidariteit tussen gemeenten dus. Dat is moraal. Die vluchtelingen zijn welkom, wat mij betreft. Ik denk dat we dat sociaal en financieel aankunnen. Dat is ook moraal. Maar een te groot aantal per jaar knabbelt teveel aan het draagvlak onder de bevolking. Dat is geen moraal, maar een pragmatische inschatting. Belangrijker is het benodigd aantal sociale huurwoningen. Daar hebben we er niet veel van. Per jaar komen er 800 vrij, voor Almeerders op de wachtlijst. Per 10.000 extra vluchtelingen in Nederland zijn dat er 100 minder, want Almere is 1/100ste van Nederland. Reken maar uit. Een ruime verdubbeling van het aantal vluchtelingen naar Nederland in 2015, 2016 – van jaarlijks 30.000 naar 70.000 – betekent een halvering van het aantal vrijkomende sociale huurwoningen. Vermoedelijk gaat de goedkope sociale huur (20% van het bestand, < 550 € per maand) geheel naar vluchtelingen. Dan kunnen jonge starters helemaal geen kant meer uit.
Dit is pas echt het Almeerse probleem. Daar moeten we wat aan doen. Dat kan, maar vooral: het moet. Want het overkomt ons gewoon. Bouw leegstaande kantoren om en verhuur de sobere appartementjes voor 200€ per maand. Dat worden geen fraaie sociale huurwoningen, maar ze zullen er blij mee moeten zijn, onze studenten ook overigens.
Moet er nog meer gebeuren? Ja, want het gaat niet goed als je een kantoorpand volstopt met vluchtelingen en studenten. Dat kan Welzijnsstichting de Schoor aanpakken, samen met het onderwijs. Dat kunnen ze goed, maar ze kosten geld. Nog meer? Jazeker, maar dat moet de Tweede Kamer doen, niet de Almeerse gemeenteraad. Ik denk aan stoppen met gratis rechtshulp, om eindeloze procedures te voorkomen, aan snellere asielprocedures, soms selectie op competenties en opleiding, direct mogen werken, eerder weigeren van sommigen en fouten daarin durven maken. En streng zijn met de taal leren. Alsjeblieft niet weer vier generaties sociale narigheid. Eén generatie om je aan te passen aan Nederland lijkt me genoeg, zoals de Hongaren, de Joegoslaven en de Iraniërs dat gedaan hebben.
Persoonlijk denk ik dat we jaarlijks in Nederland 100.000 vluchtelingen per jaar kunnen hebben. Dat aantal zal het ook worden als gezinshereniging op gang komt. Maar we zullen aan de bak moeten; en zij ook.
Dat is moraal, maar een gastvrije.
* overzichten NRC en Elsevier, week 38