Spanningshoofdpijn is het verkeerde woord voor gewone hoofdpijn, hoofdpijn die we niet snappen maar heel goed kennen. De term ‘spanningshoofdpijn’ suggereert spanningen als vanzelfsprekend oorzaak. Mij lijkt het een verlegenheiddiagnose iets psychisch te noemen omdat we het niet snappen. Het is bovendien onjuist gebleken. Meestal is deze hoofdpijn er zomaar, zonder gemakkelijke verklaring. Toen hebben we ‘spierspanninghoofdpijn’ als term verzonnen. Dat bleek ook fout. Er is geen algemeen verband tussen spierspanning en hoofdpijn. Internationaal hebben de hoofdpijngeleerden dit opgelost door het ’tension-type headache’ te noemen, in ongemakkelijke afwachting van een betere term. Tegelijk kunnen patiënten de benaming ‘gewone hoofdpijn’ denigrerend vinden, want het is toch wel heel erg. Dat moeten dokters goed snappen. Patiënten kunnen behoorlijk lange tenen hebben. Ze zien graag dat een diagnose ook erkenning uitstraalt. Daarom wordt de holle term fibromyalgie voor onbegrepen gegeneraliseerde pijn zeer gewaardeerd door patiënten. Wat mij betreft is dit allemaal niet nodig.
Benoem het naar wat het is, gewone of aspecifieke hoofdpijn. De bedoeling is te zeggen dat we er niet meer over kunnen zeggen dan dat het vaak voorkomt en dat is zo. Want 96% van alle mensen heeft ooit in zijn leven deze hoofdpijn, 80% minstens jaarlijks, 2% dagelijks. Geen pretenties, gewoon de feiten. Gewone of aspecifieke hoofdpijn hoort bij de familie van onverklaarde klachten en pijnen, zoals de gewone of aspecifieke rugpijn, buikpijn en handpijn, zoals duizelig, jeuk en hartkloppingen. Klachten zonder verklaring kunnen wel betekenis hebben, voor die ene patiënt. Soms is dat stress, soms heel iets anders, soms niks. Je kunt praten over de consequenties voor het dagelijks leven, en over de manier waarop iemand omgaat met onbegrepen pijn. Welk verhaal vertelt jouw pijn? Wat doe je ermee? Hoe word jij de baas over je pijn in plaats van andersom? Gewone hoofdpijn is een verhaal, jouw verhaal. Dokters kunnen hun verhaal ernaast zetten, zoals zij het zien. Achteraf mag je er wel het stempel ‘spanningen’ op zetten, als het zo blijkt te zijn. Niet op voorhand. ‘Spanningshoofdpijn’ is een misleidende, gemakzuchtige en bewezen foute benaming. De term ‘gewone of aspecifieke hoofdpijn’ leidt tot onbevooroordeelde belangstelling, nieuwsgierigheid en samen puzzelen. Dat lijkt me een betere start.